Số hóa quy trình, tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp hàng tiêu dùng nhanh

Ngày 25-6, tại trụ sở Bộ Công Thương, Báo Công Thương tổ chức Hội thảo chuyên đề “Nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp hàng tiêu dùng nhanh và thực phẩm trong bối cảnh chuyển đổi số và thương mại đa kênh”.

Ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) đóng vai trò then chốt trong đời sống kinh tế-xã hội khi cung cấp các sản phẩm thiết yếu như thực phẩm, đồ uống, vệ sinh cá nhân với tốc độ quay vòng cao, phản ánh nhanh nhạy xu hướng tiêu dùng.

Phát biểu mở đầu hội thảo, ông Nguyễn Tiến Cường, Phó tổng biên tập Báo Công Thương chỉ rõ các xu hướng lớn đang chi phối thị trường tiêu dùng hiện nay, như sự chuyển dịch mạnh sang tiêu dùng “xanh-sạch-lành mạnh”, yêu cầu cao về xuất xứ, chất lượng sản phẩm, và đặc biệt là sự bùng nổ của thương mại điện tử. Năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam đạt hơn 25 tỷ USD, tăng 20% so với năm trước, chiếm khoảng 9% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước.

Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội, cũng tồn tại không ít thách thức. Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, còn lúng túng trong việc tiếp cận công nghệ mới, quản trị đổi mới sáng tạo, đầu tư chuyển đổi số hay xây dựng hệ thống phân phối hiện đại.

Chia sẻ về thị trường phát triển thương mại nội địa ngành hàng thực phẩm, tiêu dùng nhanh trong bối cảnh chuyển đổi số và thương mại đa kênh, bà Trần Diệu Hương (Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương) cho biết, giai đoạn 2021-2024, tổng mức bán lẻ ngành hàng tiêu dùng nhanh tăng trung bình 10%/năm, trong bối cảnh GDP năm 2024 tăng 7,09%.

Thị trường chuyển dịch mạnh theo hướng tiêu dùng xanh, sạch, lành mạnh, chú trọng nguồn gốc và quy trình sản xuất; hệ thống phân phối hiện đại và thương mại điện tử tăng trưởng mạnh.

Bà Trần Diệu Hương cũng chỉ ra nhiều rào cản và thách thức trong phát triển của ngành hàng tiêu dùng nhanh hiện nay. Trước hết, ngành này có sự cạnh tranh khốc liệt. Các doanh nghiệp lớn và nhỏ cùng cạnh tranh về giá, chất lượng, dịch vụ, thị phần. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp nhỏ thì thiếu vốn, hạ tầng và nhân lực số. Đặc biệt, ngành này có yêu cầu cao về truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm, quản trị dữ liệu. Doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về chất lượng, an toàn và bảo mật thông tin người tiêu dùng.

Đại diện cho khối doanh nghiệp bán lẻ, ông Đào Thanh Tùng, Trưởng Bộ phận Thương mại điện tử, LOTTE Mart Việt Nam cho rằng, thương mại điện tử đã trở thành cấu phần chiến lược, không còn là kênh phụ trong ngành bán lẻ. Chính thương mại điện tử là yếu tố tái định nghĩa lại toàn bộ hệ sinh thái ngành bán lẻ. Bán lẻ hiện đại không còn theo mô hình đại trà mà đang cá nhân hóa sâu theo từng tệp khách hàng.

Theo các đại biểu, chuyển đổi số đang trở thành yếu tố quyết định trong việc tối ưu hóa hiệu quả vận hành và phân phối của doanh nghiệp hàng tiêu dùng nhanh và thực phẩm.

Theo đó, các doanh nghiệp cần đầu tư bài bản vào nền tảng số, tăng cường số hóa logistics, tối ưu vận hành và tận dụng các công cụ bán hàng trực tuyến như livestream. Bởi, số hóa phân phối không chỉ rút ngắn thời gian xử lý, giảm chi phí vận hành mà còn nâng cao khả năng tiếp cận thị trường, đặc biệt đối với các sản phẩm cần bảo quản như thực phẩm tươi sống, từ đó mở rộng quy mô và nâng cao năng lực cạnh tranh trên kênh thương mại số.