Xuất khẩu lao động: Bức tranh nhiều gam màu sáng

- Sau nhiều năm gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19, năm 2024, bức tranh về xuất khẩu lao động (XKLĐ) của tỉnh Lạng Sơn đã có nhiều gam màu sáng, cơ bản thực hiện vượt chỉ tiêu được giao.

Trong năm 2024, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) đề ra chỉ tiêu tạo việc làm mới cho 18,5 nghìn người lao động (NLĐ), trong đó có trên 1,1 nghìn NLĐ đi XKLĐ.

Tuyên truyền kết nối NLĐ với doanh nghiệp

Để thực hiện hiệu quả công tác XKLĐ, phải làm tốt công tác tuyên truyền, đưa chính sách về công tác XKLĐ đến  với người dân, nhất là những người trong độ tuổi lao động và các đối tượng thuộc vùng khó khăn, diện được hưởng chính sách ưu đãi về đào tạo nghề, nguồn vốn vay khi đi XKLĐ... Theo đó, Sở LĐTB&XH đã xây dựng kế hoạch và ban hành các văn bản hướng dẫn, đôn đốc triển khai thực hiện chương trình đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng và thực hiện nhiệm vụ trọng tâm năm 2024. Trong đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các đối tượng về chương trình đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, gia tăng số người tham gia chương trình và tăng số người được thụ hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước khi đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Cùng với đó, Sở LĐTB&XH đã tăng cường thẩm định, giới thiệu trên 20 doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng đến UBND các huyện, thành phố, tạo điều kiện cho NLĐ được tiếp cận các đơn hàng chất lượng, phong phú, phù hợp với năng lực của lao động. Đồng thời trực tiếp chỉ đạo, phối hợp với các doanh nghiệp và chính quyền cơ sở rà soát nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài và tổ chức đào tạo, định hướng triển khai xây dựng mô hình điểm tại các xã (có từ 15 NLĐ trở lên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng).

Thực hiện các hoạt động tuyên truyền, từ đầu năm 2024 đến nay, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh đã tập trung tư vấn về việc làm, đào tạo nghề; cung cấp thông tin cung – cầu lao động trong và ngoài tỉnh tại các phiên giao dịch việc làm, ngày hội việc làm tổ chức tại các huyện, thành phố.

Bà Hoàng Thị Bích Loan, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm (DVVL) tỉnh cho biết: Với đa dạng hình thức tuyên truyền, chúng tôi đã tiếp cận người sử dụng lao động và NLĐ, các đơn vị hoạt động dịch vụ đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài để kết nối họ lại với nhau thông qua các sàn giao dịch việc làm, ngày hội việc làm. Kết quả từ đầu năm 2024 đến nay, trung tâm đã tổ chức 116 phiên giao dịch việc làm, trong đó có 2 phiên chuyên đề đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tại 2 huyện Văn Quan, Bình Gia; tổ chức 5 ngày hội việc làm tại các huyện: Lộc Bình, Cao Lộc, Văn Lãng, Tràng Định, Chi Lăng. Ngoài ra còn có hoạt động phiên giao dịch việc làm trực tuyến kết nối với các tỉnh trong khu vực, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, NLĐ đăng ký tuyển dụng và tìm kiếm việc làm phù hợp.

Em Lương Văn Nam, thị trấn Bình Gia, huyện Bình Gia chia sẻ: Hiện nay em đang làm nhân viên giao hàng cho 1 công ty sữa. Vừa rồi được nghe tuyên truyền về các chính sách đi XKLĐ, em đã đăng ký thông tin, nhu cầu công việc với Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh để được tư vấn cụ thể hơn về chính sách, các công việc phù hợp tại các thị trường lao động như: Hàn Quốc, Nhật Bản…

Nhiều chính sách ưu đãi cho lao động

Cùng với công tác tuyên truyền, thời gian qua, ngành chức năng đã thông tin các chương trình, chính sách ưu đãi cho NLĐ đi XKLĐ. Trong đó, chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững có tiểu dự án 2 của Dự án 4 tập trung nguồn lực về hỗ trợ NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Theo đó, Sở LĐTB&XH đã phối hợp với các đơn vị tập trung xây dựng, đẩy mạnh hỗ trợ xã Tú Xuyên, huyện Văn Quan và xã Tân Văn, huyện Bình Gia thành xã điểm có từ 15 NLĐ trở lên đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Công ty TNHH Đào tạo nhân lực Á Châu là đơn vị tư vấn thị trường lao động Nhật Bản. Bà Đinh Thị Thân, Trưởng đại diện Công ty TNHH Đào tạo Nhân lực Á Châu tại Lạng Sơn cho biết: Thời gian qua, công ty đã tăng cường hoạt động tuyên truyền, tư vấn về các ngành, nghề lao động phù hợp với trình độ phổ thông và các nghề thế mạnh của tỉnh Lạng Sơn, nhất là tại 2 huyện nghèo Văn Quan, Bình Gia. Công ty cũng đã phối hợp với Trung tâm Dịch vụ việc làm của tỉnh, UBND các huyện tham gia các phiên giao dịch việc làm, ngày hội việc làm để đưa các chính sách này tới đông đảo giới trẻ, người trong độ tuổi lao động. Cùng với các chính sách hỗ trợ của nhà nước, hiện nay, công ty hỗ trợ, tạo điều kiện cho học viên như: miễn học phí học tiếng, cho vay vốn không lãi suất đối với các trường hợp có hoàn cảnh khó khăn… Từ đầu năm 2024 đến nay đã có 86 trường hợp được đi LĐXK tại Nhật Bản, trong đó có 55 trường hợp đã xuất cảnh, 31 trường hợp đang đợi xuất cảnh.

Cùng với thị trường Nhật Bản, thời gian qua, Sở LĐTB&XH cũng đã tuyên truyền đến NLĐ về cơ hội được đi làm việc tại Hàn Quốc theo Chương trình cấp phép cho lao động nước ngoài (còn gọi là Chương trình EPS). Đây là một trong những chương trình rất ưu việt đối với NLĐ, nhất là NLĐ thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mất đất, gia đình chính sách được tham gia vay vốn có điều kiện để XKLĐ.

Theo quy định của chương trình EPS, NLĐ sau khi vượt qua hai vòng thi kiểm tra năng lực tiếng Hàn và đánh giá tay nghề được chủ sử dụng lao động lựa chọn ký hợp đồng rồi mới phải đóng chi phí xuất cảnh bằng tiền Việt Nam tương đương 630 USD và 390.000 đồng (bao gồm chi phí hành chính, vé máy bay, chi phí dịch vụ xin visa). Việc tiếp nhận đăng ký thi tiếng Hàn được thực hiện thông qua Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh. Đồng thời, NLĐ trước khi đi làm việc tại Hàn Quốc theo Chương trình EPS phải ký quỹ để bảo đảm thực hiện đúng hợp đồng, về nước đúng thời hạn sau khi chấm dứt hợp đồng lao động. Mức tiền ký quỹ là 100 triệu đồng, khoản tiền ký quỹ này NLĐ được nhận lại cả gốc và lãi sau khi về nước đúng hạn hợp đồng. 

Theo số liệu của Trung tâm Dịch vụ việc làm, từ đầu năm 2024 đến nay, trung tâm đã tiếp nhận 545 hồ sơ của NLĐ, trong đó có 153 trường hợp đỗ đơn được hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ và 25 người đã đi làm việc tại Hàn Quốc, 44 trường hợp đang chờ xuất cảnh.

Bà Hoàng Thị Hải, Phó Giám đốc Sở LĐTB&XH tỉnh cho biết: Với sự vào cuộc của các cấp uỷ, chính quyền, ngành chức năng, các đơn vị tuyển dụng, công tác tuyên truyền về XKLĐ đưa NLĐ đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng đã được triển khai đến đông đảo các tầng lớp Nhân dân trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là lao động ở vùng nông thôn. Từ đầu năm 2024 đến tháng 11/2024, toàn tỉnh có 1.139 NLĐ xuất cảnh đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, đạt 103,54% kế hoạch; ước đến hết năm 2024 toàn tỉnh giải quyết việc làm mới cho khoảng 18.500 lao động, đạt 100% kế hoạch; số lao động đi làm việc ở nước ngoài ước đạt 1.200 người, đạt 109,09% so với kế hoạch được giao. Trong đó, trên 200 lao động thuộc 2 huyện: Bình Gia, Văn Quan đã đi XKLĐ theo các tiểu dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.

Những kết quả trên đã cho thấy sự khởi sắc của công tác XKLĐ sau nhiều năm ảm đạm, không có nhiều lao động đi làm việc ở nước ngoài do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Tín hiệu tích cực này đã cho thấy hướng đi đúng đắn của tỉnh cũng như khẳng định hiệu quả của những dự án từ chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững trong việc hỗ trợ NLĐ đi làm việc ở nước ngoài.