Hướng tới y tế thông minh

- Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực, ngành y tế tỉnh Lạng Sơn cũng đang từng bước đổi mới, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động khám, chữa bệnh và quản lý y tế. Đây là nhiệm vụ quan trọng, góp phần hiện đại hóa hệ thống y tế, từng bước xây dựng nền y tế thông minh, hiệu quả và bền vững, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân trong tình hình mới.

Thực hiện Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 01/4/2025 của Chính phủ và Kế hoạch hành động số 238-KH/TU ngày 23/5/2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Sở Y tế đã triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong nhiều lĩnh vực như: quản lý khám, chữa bệnh; khám chữa bệnh sử dụng thẻ căn cước và ứng dụng VNeID; khám chữa bệnh sử dụng sinh trắc học, KIOSK tự phục vụ tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh; triển khai tích hợp thông tin Sổ sức khỏe điện tử, Sổ lao động điện tử trên VNeID.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỷ lệ khám chữa bệnh sử dựng căn cước công dân đạt 84,84% (trong đó các bệnh viện tuyến tỉnh đạt 79,07%; trung tâm y tế (TTYT) các khu vực đạt 87,03%); tỷ lệ thanh toán viện phí không dùng tiền mặt đạt 71,4% (trong đó các bệnh viện khối tỉnh đạt tỷ lệ 65,97%; TTYT các khu vực đạt 73,36%). Tính đến nay, 100% cơ sở khám chữa bệnh công lập trong tỉnh sử dụng phần mềm để quản lý thông tin bệnh nhân; trên 96% người dân có hồ sơ sức khoẻ điện tử; 100% cơ sở khám chữa bệnh thực hiện khám chữa bệnh sử dụng căn cước công dân và ứng dụng VNeID.

Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh là đơn vị có tỷ lệ thanh toán viện phí không dùng tiền mặt cao nhất trong khối bệnh viện tuyến tỉnh (đạt 83,45%). Kết quả này cho thấy những nỗ lực quyết liệt trong triển khai chuyển đổi số, đặc biệt là nâng cao tỷ lệ thanh toán viện phí không dùng tiền mặt.

Bác sỹ Triệu Quang Phú, Giám đốc bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh cho biết: Thời điểm đầu năm 2024, tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt tại bệnh viện chỉ ở mức khoảng 30%. Nguyên nhân chủ yếu là do thói quen sử dụng tiền mặt của người dân còn phổ biến, đặc biệt là bệnh nhân ở khu vực nông thôn, người cao tuổi chưa quen với các phương thức thanh toán số. Để cải thiện tỷ lệ này, Ban Giám đốc bệnh viện đã chỉ đạo các khoa, phòng triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như: tăng cường công tác tuyên truyền đến bệnh nhân và người nhà về lợi ích của việc thanh toán không dùng tiền mặt; hướng dẫn người bệnh các bước trong việc chuyển khoản qua ứng dụng ngân hàng, sử dụng ví điện tử, quét mã QR code tại quầy thu viện phí; phối hợp với các ngân hàng thương mại để thiết lập hệ thống mã QR code, đặt tại quầy thu viện phí, giúp bệnh nhân dễ dàng thực hiện thanh toán ngay trên điện thoại di động. Qua đó, số lượng bệnh nhân sử dụng phương thức thanh toán qua chuyển khoản, quét mã QR ngày càng tăng, tạo thuận lợi cho công tác quản lý, minh bạch tài chính và tiết kiệm thời gian cho cả người bệnh lẫn bệnh viện.

Cùng với việc nâng tỷ lệ thanh toán viện phí không dùng tiền mặt, một trong những nhiệm vụ trọng tâm được ngành y tế tỉnh quan tâm thực hiện từ đầu năm đến nay là việc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử tại các cơ sở y tế công lập (gồm các bệnh viện tuyến tỉnh và TTYT 10 khu vực) trên địa bàn tỉnh.

Ông Lý Kim Soi, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Lạng Sơn cho biết: Nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân và tối ưu hóa quy trình quản lý, vận hành hệ thống y tế, Sở Y tế đã xây dựng kế hoạch triển khai hồ sơ bệnh án điện tử tại các bệnh viện công lập trên địa bàn tỉnh. Theo kế hoạch, đến trước ngày 1/9/2025, 100% bệnh viện công lập sẽ hoàn thành việc vận hành hồ sơ bệnh án điện tử. Trên cơ sở đó, các đơn vị sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh, hoàn thiện để tiến tới công bố hồ sơ bệnh án điện tử vào ngày 30/9/2025 theo quy định của Bộ Y tế. Việc triển khai bệnh án điện tử không chỉ góp phần hiện đại hóa hoạt động khám, chữa bệnh, nâng cao hiệu quả quản lý bệnh viện, mà còn hướng tới xây dựng hệ thống y tế thông minh, hiệu quả, lấy người bệnh làm trung tâm.

Thực hiện chỉ đạo của Sở Y tế, các bệnh viện công lập trên địa bàn tỉnh đã chủ động rà soát, đánh giá thực trạng về nguồn lực, hạ tầng công nghệ thông tin hiện có để triển khai hồ sơ bệnh án điện tử; thành lập ban chỉ đạo triển khai hồ sơ bệnh án điện tử tại các đơn vị; phối hợp với các đơn vị cung cấp xây dựng các giải pháp, chuẩn dữ liệu để kết nối thông tin giữ phần mềm quản lý hồ sơ bệnh án điện tử với phần mềm quản lý khám, chữa bệnh đang triển khai; tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực chuyên trách về công nghệ thông tin; số hóa các bệnh án, mẫu phiếu giấy tờ dùng trong bệnh viện, tiến tới bệnh viện không giấy tờ; đẩy mạnh tuyên truyền về vai trò, lợi ích của hồ sơ bệnh án điện tử…

Bác sỹ Chu Đình Quế, Giám đốc TTYT khu vực Cao Lộc cho biết: Từ ngày 1/7/2025, TTYT huyện Cao Lộc cũ và TTYT thành phố Lạng Sơn cũ sáp nhập thành TTYT khu vực Cao Lộc. Sau sáp nhập, hoạt động khám, chữa bệnh được triển khai đồng bộ, thông suốt, đồng thời đơn vị cũng chú trọng công tác chuyển đổi số. Hiện, trung tâm đang tích cực triển khai hồ sơ bệnh án điện tử. Đến nay, trung tâm đã hoàn thiện các hạng mục quan trọng như phần mềm HIS-LIS (hệ thống thông tin bệnh viện và hệ thống thông tin xét nghiệm), hệ thống RIS/PACS (hệ thống lưu trữ và truyền tải hình ảnh), chữ ký số và phần mềm đáp ứng đầy đủ các mẫu biểu hồ sơ bệnh án nội trú, ngoại trú theo đúng quy định. Công tác số hóa bệnh án và chữ ký số đang được triển khai rộng khắp tại tất cả các khoa, bao gồm: phiếu y lệnh, phiếu điều trị, phiếu chăm sóc, kết quả cận lâm sàng… đảm bảo tính hợp pháp, minh bạch và lưu trữ đồng bộ, tạo nền tảng cho công tác quản lý và theo dõi điều trị hiệu quả.

Song song với đó, TTYT khu vực Cao Lộc cũng chú trọng phát triển hoạt động tư vấn, khám chữa bệnh từ xa. Đơn vị đã thành lập tổ tư vấn, khám chữa bệnh từ xa thông qua ứng dụng Vtelehealth; đồng thời tổ chức lắp đặt, hướng dẫn sử dụng hệ thống khám chữa bệnh từ xa cho các trạm y tế trên địa bàn, góp phần nâng cao chất lượng hội chẩn, tập huấn chuyên môn và giao ban y tế giữa các tuyến.

Bà Hoàng Thị Bích, thôn Bản Khuông, xã Tân Tri chia sẻ: Tôi bị bệnh xương khớp nên thường xuyên phải đi khám và điều trị. Trước kia mỗi lần đến bệnh viện phải mang theo nhiều loại giấy tờ, chờ đợi lâu, khá vất vả. Giờ đây, nhờ thực hiện chuyển đổi số trong ngành y tế, mọi việc trở nên dễ dàng hơn. Tôi chỉ cần mang theo căn cước công dân là các bác sĩ đã có thể tra cứu được đầy đủ hồ sơ bệnh án, lịch sử khám chữa, đơn thuốc... Việc thanh toán viện phí cũng rất thuận tiện, nhanh chóng qua hình thức chuyển khoản hoặc quét mã QR, không cần phải xếp hàng hay lo mang thiếu tiền mặt như trước. Chuyển đổi số thực sự mang lại nhiều thuận lợi cho người dân, kể cả những người lớn tuổi hoặc chưa quen công nghệ cũng không phải lo, vì luôn có y bác sĩ, nhân viên y tế hỗ trợ, hướng dẫn tận tình.

Có thể khẳng định, chuyển đổi số đóng vai trò then chốt trong quá trình hiện đại hóa ngành y tế, giúp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, tối ưu hóa công tác quản lý, vận hành hệ thống và tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho người dân. Trong thời gian tới, ngành y tế tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai chuyển đổi số với các giải pháp đồng bộ, quyết liệt, nhằm đưa quá trình này đi vào chiều sâu, phát huy hiệu quả thực chất, bền vững và toàn diện trong công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân.