Hội nghị Thượng đỉnh BRICS: Quốc tế đánh giá cao đề xuất của Việt Nam

Tại BRICS, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có nhiều cuộc tiếp xúc, hội đàm với lãnh đạo các nước, mở ra nhiều định hướng hợp tác mới, góp phần thúc đẩy quan hệ Việt Nam với các đối tác phát triển.

Nhận lời mời của Tổng thống Cộng hoà Liên bang Brazil Lula da Silva, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân đã dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025 và hoạt động song phương tại Cộng hoà Liên bang Brazil từ 4-8/7.

Với gần 40 hoạt động liên tục, dày đặc trong 3 ngày, chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã để lại dấu ấn và đóng góp quan trọng vào thành công chung của Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025.

Ngày 8/7, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng chia sẻ với báo chí về kết quả chuyến công tác vừa qua của Thủ tướng.

Thông điệp mạnh mẽ về hợp tác đa phương

- Xin Thứ trưởng chia sẻ đánh giá chung về chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng định BRICS mở rộng 2025 và hoạt động song phương tại Brazil của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính?

Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng: Tiếp nối các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai nước với những kết quả hết sức tốt đẹp vừa qua, từ 4-8/7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao của Việt Nam đã tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng 2025 và có các hoạt động song phương tại Brazil theo lời mời của Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva.

Chuyến công tác của Thủ tướng là nhằm tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ; đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại, là bạn và là đối tác tin cậy trong cộng đồng quốc tế, tạo nên những màu sắc mới cho quan hệ đối tác chiến lược, mở ra chương hợp tác mới, đáp ứng nhu cầu, mong muốn và lợi ích hai nước, nhất là trong bối cảnh thế giới có nhiều diễn biến phức tạp. Lãnh đạo cấp cao và nhân dân Brazil đã dành cho Thủ tướng và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sự đón tiếp nồng ấm, trọng thị.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã truyền đi thông điệp mạnh mẽ về tăng cường hợp tác đa phương cũng như khẳng định vai trò của các nước đang phát triển trong hệ thống quản trị toàn cầu. Thủ tướng đã đưa ra nhiều đề xuất quan trọng, thiết thực, phù hợp với quan tâm và lợi ích của các nước đang phát triển trong đó có y tế, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, nâng cao năng lực chống chịu với dịch bệnh cũng như các đề xuất phù hợp với mối quan tâm toàn cầu như cải cách thể chế tài chính quốc tế; thúc đẩy liên kết kinh tế Nam-Nam; ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo phục vụ phát triển bền vững; cũng như đảm bảo tiếp cận công bằng các nguồn lực tài chính, công nghệ và y tế cho các nước đang phát triển.

Lãnh đạo các nước, các tổ chức quốc tế đánh giá cao những đề xuất của Việt Nam cũng như đề cao sự chủ động, trách nhiệm của Việt Nam trong việc đóng góp vào đoàn kết, tăng cường hợp tác và đối thoại nhằm xử lý các thách thức của cộng đồng quốc tế.

- Xin Thứ trưởng cho biết những kết quả nổi bật sau chuyến công tác của Thủ tướng?

Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng: Về song phương, Thủ tướng đã có cuộc hội đàm quan trọng với Tổng thống Lula da Silva và các lãnh đạo Brazil, có các cuộc tiếp xúc, làm việc với các giới, các doanh nghiệp hàng đầu của Brazil và đạt được nhiều kết quả thực chất, phù hợp với nguyện vọng hai nước, đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Thứ nhất, thông qua chuyến thăm, chúng ta đã làm sâu sắc hơn quan hệ chính trị và các mặt hợp tác giữa hai nước, nhất là trong bối cảnh vai trò của Brazil đang ngày càng cao ở khu vực và thế giới. Hai bên đã thống nhất những định hướng lớn trong quan hệ, đặc biệt là về kinh tế, thương mại và đầu tư.

Nếu cách đây hơn 1 thập kỷ, vào năm 2011, kim ngạch thương mại hai nước mới chỉ đạt 1,5 tỷ USD thì ngày nay con số này đã đạt gần 8 tỷ USD, chiếm gần 35% tổng kim ngạch của Việt Nam với khu vực Mỹ Latinh. Brazil hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại khu vực quan trọng này.

Điều này cho thấy giữa hai nước cần tiếp tục có những biện pháp hợp tác mang tính chiến lược để tiếp tục duy trì và nâng cao hơn nữa đà tăng trưởng, qua đó phản ánh tính bổ trợ chiến lược giữa hai nền kinh tế nói riêng và với khu vực nói chung. Nhân dịp này, Tổng thống Brazil khẳng định ủng hộ Việt Nam sớm kết thúc đàm phán FTA Việt Nam và Khối MERCOSUR trong năm 2025 cũng như FTA giữa Việt Nam và Brazil.

Thứ hai, một trong những điểm nổi bật nhất của chuyến công tác hợp tác nông nghiệp. Đây là lĩnh vực được hai Nhà Lãnh đạo đặc biệt quan tâm và dành nhiều thời gian trao đổi.

Với những kết quả tích cực và cụ thể trong mở cửa thị trường nông sản, hai bên nhất trí sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa để người dân hai nước cũng như của khu vực có thể tiếp cận, sử dụng các mặt hàng nông sản chất lượng của các doanh nghiệp hai nước.

Hai bên cũng khẳng định đẩy mạnh hợp tác trong ngành cà phê, thúc đẩy hình thành liên minh sản xuất và xuất khẩu cà phê, hướng tới xây dựng thương hiệu cà phê chung và nâng tầm văn hoá thưởng thức cà phê gắn với văn hóa hai dân tộc. Đồng thời, với phương châm “tối ưu chi phí, hài hòa lợi ích,” đầu tư sản xuất và chế biến các mặt hàng nông sản tại chỗ cũng là một trong những hướng đi hợp tác mới để tiêu thụ tại hai thị trường và xuất khẩu sang các nước khác.

Nhân dịp này, hai nước công bố lô hàng xuất khẩu cá tra-basa và cá rô phi đầu tiên của Việt Nam sang Brazil và lô hàng xuất khẩu thịt bò đầu tiên của Brazil sang Việt Nam. Đây là những mặt hàng nông sản mà hai bên đã “cùng định hình, cùng cam kết và cùng thực hiện,” khởi đầu cho mở cửa thị trường, xuất khẩu các mặt hàng nông thủy sản khác trong thời gian tới.

Những lĩnh vực khác như quốc phòng-an ninh, khoa học-công nghệ, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, khai thác và thương mại khoáng sản, chuyển đổi số, bán dẫn, AI… cũng được kỳ vọng có những bước chuyển mới với những kết quả phù hợp với định hướng phát triển của mỗi nước.

Thứ ba, trong khuôn khổ chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ tại Brazil, nhiều văn kiện, thỏa thuận hợp tác được hai bên thống nhất và ký kết. Đáng chú ý là các bản ghi nhớ về hợp tác khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cùng nhiều văn bản thỏa thuận hợp tác giữa đại diện các tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu của hai nước cũng đã được ký kết với giá trị lên tới hàng trăm triệu USD.

Trên bình diện đa phương, Thủ tướng Chính phủ đã cùng 35 nhà lãnh đạo, đại diện các nước thành viên, các nước đối tác và khách mời của BRICS cùng các nhà lãnh đạo các tổ chức quốc tế và các định chế tài chính phát triển của quốc tế và khu vực tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng 2025.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có nhiều cuộc tiếp xúc, hội đàm với lãnh đạo các nước thành viên và đối tác BRICS, các nước đang phát triển, các tổ chức quốc tế lớn; qua đó mở ra nhiều định hướng hợp tác mới về chính trị, kinh tế, khoa học công nghệ, và đầu tư, góp phần thúc đẩy quan hệ Việt Nam với các đối tác phát triển thực chất, hiệu quả và đi vào chiều sâu, đóng góp vào hòa bình, ổn định, thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới.

Triển khai hiệu quả các cam kết

- Việt Nam sẽ triển khai những biện pháp nào để cụ thể hóa kết quả của chuyến công tác, thưa bà?

Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng: Với lịch làm việc hiệu quả, thực chất với gần 40 hoạt động trong khuôn khổ Hội nghị và các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc với lãnh đạo cấp cao Brazil, lãnh đạo cấp cao các nước, các tổ chức quốc tế tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng 2025, có thể nói chuyến công tác đã góp phần nâng cao vai trò, vị thế của đất nước và làm sâu sắc quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và các đối tác, bạn bè truyền thống, qua đó thu hút các nguồn lực, nhất là thực hiện các đột phá về khoa học-công nghệ, thúc đẩy đa dạng hóa thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu đến các thị trường tiềm năng.

Để cụ thể hóa các kết quả này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương liên quan ngay lập tức bắt tay vào triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, trong quan hệ với Brazil, tiếp tục dành ưu tiên cao trong triển khai Tuyên bố chung Việt Nam-Brazil và Kế hoạch hành động triển khai Đối tác chiến lược đã được lãnh đạo cấp cao hai nước thống nhất vào tháng 3/2025. Trong thời gian tới, Việt Nam và Brazil sẽ tiếp tục trao đổi đoàn cấp cao và các cấp nhằm phối hợp triển khai hiệu quả, tích cực thiện chí, quyết tâm và cam kết chính trị của lãnh đạo cấp cao hai nước.

Hai là, bên cạnh các lĩnh vực hợp tác truyền thống, nông nghiệp sẽ là tâm điểm hợp tác trong thời gian tới. Các bộ, ban, ngành, địa phương, doanh nghiệp của Việt Nam sẽ cần chủ động cùng các đối tác Brazil rà soát và giải tỏa những khó khăn, vướng mắc để tiếp tục mở cửa thị trường hơn nữa cho hàng hoá, nông sản của nhau. Đồng thời, với Brazil, các cấp làm việc hai bên cũng sẽ hướng đến sớm hoàn tất ký kết FTA Việt Nam-Brazil cũng như thúc đẩy ký kết Hiệp định về bảo đảm an ninh lương thực ổn định, lâu dài cho Brazil, các văn kiện hợp tác trong lĩnh vực bảo hộ đầu tư, tránh đánh thuế hai lần và tạo điều kiện về thị thực đi lại giữa công dân hai nước. Việt Nam cũng sẽ cùng các thành viên khác của MECOSUR khẩn trương đàm phán, sớm ký kết một Hiệp định tự do thương mại giữa Việt Nam và MECOSUR.

Ba là, tiếp tục triển khai hiệu quả, thực chất Nghị quyết 59 của Bộ Chính trị về chủ động hội nhập quốc tế trong tình hình mới. Trong bối cảnh thế giới đang trải qua nhiều biến động, việc Việt Nam tham gia và đóng góp tích cực tại các cơ chế đa phương như Liên hợp quốc, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC), Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) mở rộng, Nhóm các nền kinh tế lớn (G20) mở rộng, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD)… và gần đây nhất là Nhóm các nền kinh tế mới nổi BRICS sẽ giúp tranh thủ tối đa các nguồn lực và điều kiện quốc tế thuận lợi cho phát triển đất nước, đa dạng hóa và tăng cường sức mạnh tổng hợp của quốc gia.

Trên tinh thần đó, Việt Nam sẽ tiếp tục tham gia đóng góp, nâng cao tiếng nói và vai trò của các nước đang phát triển, thúc đẩy đoàn kết quốc tế, chủ nghĩa đa phương bao trùm, toàn diện trên tinh thần tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế.

• Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng./.